Recent werd een nieuwe ‘Verzamelwet Economie’ ingevoerd, die opnieuw tal van wijzigingen aan het Wetboek Economisch Recht (het “WER”) doorvoert. Onder meer de basisbankdienst, de nulstellingsperiode, en de regels met betrekking tot de gebundelde verkoop werden onder de loep genomen. Ook andere wetten die een invloed hebben op de economie werden aangepast, zoals de WAM-wet, de GAS-wet, de Elektriciteitswet en de Wet vergoeding lichamelijke en morele schade door technologisch ongeval. De aanpassingen zijn er vooral gekomen zodat de Belgische rechtsorde in overeenstemming zou blijven met de actuele Europese vereisten voor eenvoud en efficiëntie.

Ook door de verzamelwet economie van 25 september 2022 werden vorig jaar reeds belangrijke wijzingen aangebracht met een impact op de economie. De meest relevante herzieningen die hier deel van uitmaakten, worden hier nog eens kort overlopen. 1) Ondernemingen moeten niet langer verplicht een rekening aanhouden bij een Belgische kredietinstelling, ook de vermelding op hun documenten/facturen/… van een SEPA-rekening is toegelaten. 2) Op voorwaarde van een voorafgaandelijke machtiging van de onderzoeksrechter, mag de Belgische mededingingsautoriteit voortaan bepaalde elektronische gegevens opvragen bij de telecomoperator van een onderneming (zoals locatie- en identificatiegegevens). 3) De regels inzake de basisbankdienst voor ondernemingen werden uitgebreid, onder andere tot diplomatieke zendingen, die steeds de mogelijkheid moeten krijgen in hun dagelijkse werking te voorzien. 4) De inspectiedienst van de FOD Economie krijgt de bevoegdheid om, in het kader van het onderzoek naar en de vaststelling van inbreuken op het WER, alle nodige informatie te vragen aan het Centraal Aanspreekpunt van de Nationale Bank van België.

De nieuwe verzamelwet van 5 november 2023 voegt nog allerlei nieuwe wijzigingen toe. Deze blogpost zet de belangrijkste krachtlijnen hieronder beknopt op een rijtje:

1. WER

• De wetgever verduidelijk wie precies de basisbankdienst voor ondernemingen moet aanbieden, en wie zal moeten bijdragen aan de werkingskosten van de basisbankdienstkamer. Tot deze laatste groep behoren ‘de kredietinstellingen die op 1 januari van het betrokken jaar in ons land zijn gevestigd’.
• De periode van kennisgeving vóór het verstrijken van de nulstellingsperiode wordt verlengd. Consumenten worden voortaan reeds bij het begin van een nieuwe nulstellingstermijn ingelicht over hun specifieke nulstellingsdatum. Na een bepaalde periode na het sluiten van de kredietovereenkomst, kan de consument nu veranderen van dienstverlener van nevendiensten.
• De “gebundelde verkoop” is een veelgebruikte verkooptechniek waarbij banken naast een hypothecaire lening tevens een bijbehorend nevenproduct verkopen, zoals een verzekering. Voortaan is deze gebundelde verkoop echter beperkt tot de schuldsaldoverzekering, de brandverzekering, en de borgtochtverzekering. Nadat een derde van de totale looptijd van de kredietovereenkomst is verstreken, kan een consument veranderen van dienstverlener, zonder verlies van het verlaagd tarief.
• De beheersdienst van de KBO kan nu ook onmiddellijk overgaan tot de ambtshalve doorhaling van activiteiten, hoedanigheden, toelatingen en vestigingseenheden van geregistreerde entiteiten die opgehouden hebben te bestaan als gevolg van een fusie of een splitsing wanneer deze dateert van minstens 3 maanden geleden.
• De betaaltermijn van de jaartaksen met betrekking tot het verzoek om eenheidswerking van een Europees octrooi wordt verhoogd van 1 naar 4 maanden, zodat de aanvrager meer tijd krijgt.

2. GAS-wet en Elektriciteitswet

Huishoudelijke afnemers ontvangen voor alle gas- en elektriciteitsleveringsovereenkomsten een specifiek algemeen herroepingsrecht, naast de bestaande algemene regeling over overeenkomsten op afstand en buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten. Hiernaast zijn energieleveranciers ook verplicht om de eindafnemer rechtstreeks te informeren voordat de overeenkomst wordt afgesloten, onverminderd andere reeds bestaande algemene precontractuele informatieverplichtingen. De wetgever verzekerde ook dat inbreuken op de nieuwe bepalingen kunnen worden opgespoord, vastgesteld, en bestraft, zodat economische inspectiediensten kunnen ingrijpen bij overtredingen en in voorkomend geval sancties kunnen opleggen. De consument krijgt zo een meer aangepaste bescherming bij het afsluiten van gas- en energieleveringscontracten.

3. Wet vergoeding lichamelijke en morele schade door technologisch ongeval

De verzekeringsonderneming zal de attestering van het incasso kunnen toevertrouwen aan een bedrijfsrevisor of aan een andere persoon belast met de actuariële functie binnen een onderneming.

4. Het “Stelsel van vervangende ondernemers” wordt afgeschaft wegens minder succesvol dan verwacht.

5. Wet accountant en belastingadviseur
Deze wet werd aangepast om de Raad van het ITAA (Instituut van de belastingadviseurs en de accountants) toe te laten de administratieve maatregelen en sancties voortvloeiend uit de Antiwitwaswet te implementeren in het algemeen wettelijk kader van de beroepen.

De Verzamelwet Economie zal in werking treden op 21 december 2023.

Flex Business Attorneys

Hamme, 5 januari 2024