Ondernemers die geconfronteerd worden met vordering op een failliet verklaarde klant, klagen dikwijls dat zij hun aangifte hebben ingediend bij de curator, maar zij verder niets meer vernomen hebben.  Enkele tips kunnen helpen:

–          Dien een correcte aangifte in

Een schuldeiser moet zijn aangifte bezorgen aan de griffie van de rechtbank van koophandel die het faillissement heeft uitgesproken.  Al is het geen vervaltermijn, kan men dit best doen binnen de in het vonnis bepaalde termijn.   Data, bevoegde rechtbank en de naam van de curator vindt u terug via het Belgisch Staatsblad (www.staatsblad.be).  Als de curator kennis heeft van uw vordering, zal u een formulier ontvangen om de aangifte te noteren.  In het andere geval kan u er een aan de curator vragen of zelf opstellen.  Als er een voorrecht kan ingeroepen worden, moet dit zeker worden vermeld.  Ook zal u de bewijsstukken van de vordering mee neerleggen, zodat de curator het gevorderde kan controleren.

–          Heb geduld

De afwikkeling van een faillissement kan een hele tijd duren.  De curator moet niet alleen de goederen verkopen, hij moet ook de facturen innen, betwistingen over schuldaangiftes oplossen, evt. gerechtelijke procedures verderzetten en dergelijke meer.  Dat kan maanden, of zelfs jaren duren.  Eens alle goederen verkocht zijn, alle (eventueel betwiste) vorderingen zijn geïnd en de discussies met betrekking tot ingediende schuldvorderingen zijn opgelost,  zal de curator berekenen hoe de koek moet worden verdeeld onder de schuldeisers, rekening houdende met de voorrechten en hypotheken.  Als u geen betaling (‘dividend’) mag verwachten, zal u een fiscaal attest toegestuurd krijgen, waarmee u de vordering kan aftrekken in de directe belastingen.  Voor de BTW hoeft u dat zelfs niet af te wachten, de aftrek kan van zodra het faillissement is uitgesproken.  Als u nadien toch nog een dividend zou ontvangen, moet u dit opnemen in uw BTW-aangifte.  De curator brengt de fiscus op de hoogte van wat er uitbetaald wordt.  De opgenomen schuldeisers worden uitgenodigd voor de ‘vergadering van schuldeisers’, waar de rekening van de curator besproken wordt.  Als u betwistingen wil uiten, doet u dat op deze vergadering, maar anders hoeft u de verplaatsing niet per se te maken.

–          Geen actief?

Helaas zijn wel wat faillissementen ‘lege dozen’.  De curator heeft dan geen middelen om zijn werkzaamheden uit te voeren.  Hij zal dan een verkorte procedure volgen tot sluiting ‘bij gebrek aan actief’.  Als u niets meer gehoord heeft van de curator, loont het de moeite nogmaals de publicaties te raadplegen op de website van het Belgisch Staatsblad.  Als het faillissement afgesloten is bij gebrek aan actief, wordt dat daar vermeld.  U kan desnoods verzet aantekenen binnen de maand vanaf de publicatie.

–          Faillissementsdossier

Een curator wordt geconfronteerd met een grote administratieve instroom in de diverse ondernemingen waarover hij is aangesteld.  Het is daarom (al dan niet terecht…) mogelijk dat u van de curator niet altijd antwoord krijgt.  Op de griffie van de rechtbank wordt echter een faillissementsdossier bijgehouden dat u als geregistreerde schuldeiser kan raadplegen om u te vergewissen van de stand van zaken.

–          Wat nadien?

Als het faillissement wordt afgesloten, verklaart de rechtbank de gefailleerde persoon ‘verschoonbaar’, tenzij er ernstige onregelmatigheden werden vastgesteld.  Dat betekent dat de handelaar bevrijd wordt van zijn onbetaald gebleven schulden, als hij alles eerlijk en correct heeft gedaan.  Als schuldeiser kan u zich daartegen verzetten als u het tegendeel kan bewijzen.  Een vennootschap wordt niet verschoonbaar verklaard, maar houdt na faillissement op te bestaan.  Als de bestuurders fouten hebben begaan, kan u hen eventueel aansprakelijk stellen, maar dat is dan weer een verhaal voor een volgend artikel…

Frederic Leleux

Advocaat – master in het ondernemingsrecht – curator