U hebt ongetwijfeld al eerder gehoord van ESG: environmental, social and governance. Het concept laat toe de duurzaamheids- en maatschappelijke impact van ondernemingen en organisaties te beoordelen. De Europese ESG-standaarden willen een klimaatvriendelijke en sociaal-ethische manier van ondernemen stimuleren, en bieden een kader om een bedrijf te evalueren via rapportage. De bedoeling is om echt concrete acties en meetbare resultaten uit te lokken die een gunstige invloed hebben op milieu, maatschappij, en/of bestuur. De CSRD verordening (corporate sustainability reporting directive) bepaalt dat bedrijven vanaf 2026 verplicht zijn hierover te rapporteren. Via de rapportage moet een bedrijf duidelijkheid verschaffen over de ESG-activiteiten en transparantie over investeerders vergroten. Het bedrijf dient ook duidelijk te maken dat haar ESG-projecten écht zijn en hun doelen bereiken, om te bewijzen dat ze niet aan greenwashing doet.
Grote ondernemingen moeten rapporteren volgens de European Sustainability Reporting Standards (ESRS), die bepaalde materiële onderwerpen naar voor brengt waarover verplicht moet worden gerapporteerd. Aangezien deze verplichting in principe niet bestaat voor KMO’s, zou je denken dat zij volledig buiten de CSRD-regelgeving vallen. Niets is echter minder waar: indirect kunnen KMO’s ook onder de CSRD-scope vallen.
De materiële doelstellingen in de ESRS zijn gestoeld op twee pijlers: de impact-materialiteit en de financiële materialiteit. In het algemeen verwijst materieel naar significante duurzaamheidsonderwerpen die relevant zijn voor het begrijpen van de impact van de organisatie op milieu en maatschappij en die een invloed kunnen hebben op de prestaties, positie, of ontwikkeling van de organisatie. De impact-materialiteit heeft specifiek betrekking op de impact die een onderneming heeft op milieu en samenleving. De financiële materialiteit gaat dan weer over financiële risico’s en opportuniteiten voor de onderneming door externe factoren. Tot deze externe factoren behoren bijvoorbeeld ook de distributie- en waardeketen. De CSRD bevestigt ook dat bedrijven speciale rekening moeten houden met de belanghebbenden in de waardeketen. Dit kan gaan over risico’s en opportuniteiten bij klanten, transporteurs, leveranciers, … Op deze manier zouden de grote bedrijven KMO’s aan stakeholderonderzoeken kunnen onderwerpen.
Voor financiële instellingen bestaat een specifieke tegenhanger van de CSRD: de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR). Ook deze financiële instellingen hebben allerhande uitgebreide duurzaamheids- en rapportageverplichtingen. Zo moeten ze rapporteren over de manier waarop duurzaamheid in hun besluitvorming wordt betrokken en op welke manier hun financiële producten een positieve of negatieve invloed kan hebben op mens en milieu. Ze moeten ook informatie meegeven over waarin ze investeren, en in welke mate deze investeringen de duurzaamheid bevorderen of tegenwerken. Het spreekt voor zich dat financiële instellingen hierdoor gestimuleerd worden om in te zetten op groene investeringen. Hieruit volgt dat KMO’s die inzetten op ESG, waarschijnlijk sneller en eenvoudiger toegang zullen krijgen tot kapitaal.
De algemene verandering in mentaliteit kan een KMO ook parten spelen. Ook consumenten, beleggers, en werknemers hechten meer en meer belang aan de milieu- en sociale impact die een bedrijf maakt. Investeerders zullen meer en meer transparantie vragen, waardoor het belang aan een duidelijke strategie en heldere communicatie blijft toenemen, zelfs wanneer een KMO op zich niet aan Europese rapportageverplichtingen moet voldoen. Om zich hierop voor te bereiden, kunnen KMO’s gebruik maken van ESG-KPI’s (key performance indicators). KPI’s zijn specifieke meetbare doelstellingen om de prestaties van een bedrijf beter te kunnen meten. Enkele voorbeeld zijn: aantal ton CO2 uitstoot per jaar; percentage gerecycleerd materiaal in producten; gemiddelde afvalproductie per werknemer per jaar; percentage van de bezetting van duurzame vervoersmiddelen voor zakenreizen; … Aan de hand van de Power BI-tool kunnen bedrijven hun ESG-KPI’s opvolgen en presenteren aan alle belanghebbenden/geïnteresseerden. Zo kan men makkelijk transparant zijn over duurzaamheidsprestaties, wat enkel voordelen kan opleveren.
Hamme,
20 september 2024